این حقیقت به اثبات رسیده که احکام الهی بر پایه مصالح جامعه بشری و رفاه و سعادت انسان در دنیا و آخرت بنا گردیده است. یعنی در شریعت اسلامی هیچ حکمی بدون علت وانگیزه واقعی صادر نشده است، اما این سخن بدین مفهوم نیست که آدمی، میتواند علت قطعی همه احکام دینی را با عقل خود، دریافت کند، چرا که دانشهای بشری، در عرصه نیازهای مادی وشناخت ساختار وجودی آدمی، اندکند و به شهادت کاوشها وپژوهشهای دانشمندان معارف بشری، مجهولات انسان در مقایسه با دانستنیهایش بسیار فراوانند وفاصله زیادی میان این دو حکمفرماست.
از این رو میبینیم که همیشه انسان‌ها در قوانین موضوعه، روش وسیستم سیاسی، حقوقی واقتصادی و...تجدید نظر میکنند. البته این گفتار بدان معنا نیست که دریافت حکمتها هم از دسترسی دورباشد، بویژه این که عمده این علت‌ها در آیات قران واحادیث و روایات بیان شده است و روزه از جمله این موارد است، که آیات وروایات توأم در باره فلسفه آن سخن گفته اند وعلم وتجربه نیز اهمیت ولزوم آن را مورد تائید قرار داده است.
روزه از فواید و آثار گوناگون جسمانی وروحانی بر خوردار است. روزه تمرین مقاومت و آماده گی روحی در خود سازی است. برای اینکه اخلاق وتهذیب نفس، بردو پایه استوار است.
1_ پاکسازی وتصفیه روح از عادات نکوهیده وآلودگی‌های مادی که مقدمة آن شناخت صفات پسندیده ونا پسندیده انسانی است.
2_ آراستن نفس به صفات پسندیده و مطلوب انسانی مانند تقوی که از حکمت‌های روزه است. کسانی که سالیانه، دورۀ یک ماهه یی را برای شرکت در این پیکار درونی میگذرانند، از آماده گی رزمی بیشتری نسبت به دیگران بر خوردارند. برای این که پیامبر عظیم الشأن اسلام (ص) شکم پرستی و شهوت جنسی را از جمله سه امری میشمرد که پس از خویش، برای امتش نسبت به آنها بیمناک بود. ونیز فرموده است: اولین چیزهای که موجب گرفتاری انسان در آتش جهنم است، دهان ( ابزارگناهان فراوان) وفرج (ابزارشهوت جنسی) است. در ماه مبارک رمضان، از جمله اموری که روزه دار از آنان پرهیز میکند، خورد و خوراک و مسایل جنسی است.
بنابر این کسانی که با تمرین‌های پیگیر وخستگی ناپذیر ازمرحله‌های دشوار شکم و شهوت پرستی گذشته اند، در برابر سایر کششهای نفسانی، از مقاومت بیشتری بر خوردار خواهند بود و برای همین است که آمار جرایم وکارهای خلاف درماه مبارک رمضان، در کشورهای اسلامی، سیر نزولی را نشان میدهد. از علت‌های دیگر روزه ومصالح آن تعهد اجتماعی واخلاقی آن است که باید گفت؟ نظام طبقاتی وفاصله ژرف میان تهیدستان و توانمندان، یکی از عوامل تنش زاو نارضایتی در هر نظامی است و به هر میزان فاصله اختلاف طبقاتی، عمیقتر گردد، ناهنجاری‌های اجتماعی و مفاسد اخلاقی افزونتر میگردند تا آنجا که به مرحله انفجار ونا آرامی‌های اجتماعی، فرجام مییابد.
اسلام با تکیه بر اصل عدالت اجتماعی، نهایت کوشش را در تنطیم روابط جامعه به کار برده و از آنجا که طبیعت بشر، به واسطه استعداد‌ها وتوانمندیهای فردی، بر اختلاف است، خواسته‌ها با جعل احکام ودستورهای گوناگون، آن اختلاف طبیعی را هم به حد اقل برساند. از جمله این احکام روزه است که به سبب آن، اول اینکه میان همه افراد جامعه برابری ایجاد میکند ودیگر اینکه شرایطی را پدید میآورد تا ثروتمندان با درک موقعیت محرومان، فشارهای اقتصادی ورنجهای اجتماعی آنان را کاهش دهند.
و همینطور با این کار روحیه برادری ودیگر گرایی را در جامعه به وجود میآورد ودر کل، جامعه را از پریشانی ونارضایتی، پاک میسازد. از سوی دیگر امروز در علم طب به اثبات رسیده که عامل بسیاری از بیماریها زیاده روی در خوردن وعدم رعایت بهداشت تغذیه است پیام آور بزرگ اسلام (ص) قرنها پیش این مطلب را چنین بیان فرموده است: (معده خانه تمام درد‌هاست وامساک بالاترین داروها.) ومیبینیم که امروز در تمامی دنیا روزه داری را در طب به نام رژیم در موارد مختلفی از بیماریها تجویز میکنند.
به گونۀ که داکتر آلکسیسوفورین در کتاب (روزه روش نوین برای درمان بیماریها) میگوید: درمان از طریق روزه فایده ویژه‌ای در کم خونی ضعف روده‌ها التهاب مزمن دملهای خارجی وداخلی، سل، اسکلیروز، روماتیسم، تقرس، استسقا، نوراستنی، عرق النسا، ریختگی پوست،بیماری‌های چشم، مرض قند، بیماری‌های جلدی، معالجه از طریق امساک نه تنها اختصاص به بیماری‌های فوق ندارد، بلکه بیماری‌های که مربوط به اصول جسم انسان است وبا سلول‌های اساسی جسم آمیخته شده همانند سرطان، سفلیس،سل و طاعون -را نیز شفا میبخشد. جدا از فلسفه‌های ذکر شده روزه، برترین عبادتها روزه است و از شریفترین ایام (ماه مبارک رمضان) رمضان فرصت تازه‌ای است تا انسان به هجرت درونی وسرنوشت ساز بپردازد واز خود وخواسته‌های نفسانی اش بگذرد ودر مسیر اتکا وجاودانگی گام بردارد.
بلی، رمضان بهاری است که گلهای اجابت دعا، در آن شکوفا میشوند ودر‌های رحمت الهی پیوسته گشوده اند وابواب عذابش بسته. رمضان، ماه مساوات وبرادری، ماه دگر گرایی و همدردی با تهی دستان است، ماهی است که ارزش (شب قدر آن،افزون از هزار ماه است.
وبالاخره (رمضان ) بهار انس با قران، وماه بهره برداری فکری وعملی از قران است. قرآن، روح ماه رمضان است که در کالبد آن دمیده شده، وارزش وعظمت آن را چند برابر کرده است. قران قلب ماه رمضان است، که بدون این قلب و ضربان آن، جوهره حقیقت در رگ‌های حیات معنوی روزه داران به جریان نمی افتد و بهار قرآن ماه رمضان است.
پایان این گفتار را با ذکر سخن پیامبر اکرم (ص) در شأن پاداش تلاوت قرآن میآرائیم که فرمود: مومن که هر شب ده آیه از آیات قرآن را تلاوت کند، نامش جزء (غافلان) نوشته نشود. واگر هر شب پنجاه آیه بخواند نامش جزء (ذاکران) نوشته شود. واگر صد آیه بخواند نامش جزء (قانتان) (بنده گان خالص وفروتن) نوشته گردد.
وهر گاه هرشب صد آیه بخواند نامش جزء (فایزان) (رستگاران) ثبت میگردد. وهر گاه پنجصد آیه بخواند نامش جزء (مجتهدان ) (تلاش گران حق ) نوشته شود و اگر هزار آیه بخواند برای او در بهشت قنطاری از طلا که مساوری پانزده هزار مثقال طلا است مقرر گردد، که هرمثقال آن 24 قیراط است که کوچک ترین قیراط آن همانند بزرگی کوه احد میباشد. بزرگترین آن به بزرگی بین زمین وآسمان است.
جواد سروری
منبع: http://www.jawadsarwary.com/view.php?kindex=36
لینک مطلب: https://www.ansarpress.com/farsi/6752
تگ ها:
دلایل قیام امام خمینی/ امام خمینی به مسئله‌ی وابستگی چگونه می‌نگریست؟
